توسط : یکی از اقداماتی که پیش از سفرهای خارجی حتما باید انجام دهید، پرداخت عوارض خروج از کشور است. اگر این هزینه را پرداخت نکنید یا آن را اشتباه پرداخت کنید، ممکن است جلوی خروج شما در فرودگاه یا مرز گرفته شود. پرداخت عوارض خروج (یا همان مالیات خروج از کشور) برای تمامی مسافران ایرانی – حتی نوزادان – در هر نوع سفر خارجی الزامی است. در این مقاله از جادیدنی جدیدترین نرخ عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۴ را بررسی میکنیم، روشهای پرداخت آنلاین و حضوری آن را توضیح میدهیم و به موارد معافیت از پرداخت عوارض و سوالات متداول درباره این هزینه میپردازیم.
عوارض خروج از کشور ۱۴۰۴ چقدر است؟
مبلغ عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۴ طبق مصوبه جدید مجلس حدود ۳۰٪ بیشتر از سال گذشته تعیین شده است. همچنین طبق این مصوبه، اگر در یک سال بیش از یک بار سفر خارجی داشته باشید، مبلغ عوارض برای بار دوم ۵۰٪ بیشتر و برای بار سوم به بعد ۱۰۰٪ (دو برابر) مبلغ سفر اول محاسبه میشود.
توجه: این افزایش قیمت جدید هنوز اجرایی نشده است. تا اعلام رسمی اجرای نرخهای جدید، فعلاً باید عوارض خروج را بر اساس مبالغ سال ۱۴۰۳ پرداخت کنید. در ادامه نرخهای مصوب عوارض خروج از کشور برای سال ۱۴۰۴ را مشاهده میکنید:
| نوع سفر | سفر اول | سفر دوم | سوم به بعد | توضیح / نوع مرز |
|---|---|---|---|---|
| مسافران عادی (سیاحتی/گردشگری) | ۶,۷۵۰,۰۰۰ | ۱۰,۱۲۵,۰۰۰ | ۱۳,۵۰۰,۰۰۰ | همه مرزها |
| حج تمتع و عمره | ۲,۲۳۰,۰۰۰ | ۳,۳۴۵,۰۰۰ | ۴,۴۶۰,۰۰۰ | همه مرزها |
| زائران عتبات عالیات (هوایی) | ۶۰۰,۰۰۰ | ۶۰۰,۰۰۰ | ۶۰۰,۰۰۰ | مبلغ ثابت |
| زائران عتبات عالیات (زمینی/دریایی) | ۲۰۰,۰۰۰ | ۲۰۰,۰۰۰ | ۲۰۰,۰۰۰ | مبلغ ثابت |
| مرزنشینان | اعلام نشده | در انتظار ابلاغ | ||
| ورزشکاران تیم ملی با مجوز وزارت ورزش | اعلام نشده | در انتظار ابلاغ |
نحوه محاسبه قیمت عوارض خروج از کشور
همانطور که اشاره شد، در سال ۱۴۰۴ هزینه عوارض خروج برای بار اول هر شخص در سال پایه محاسبه میشود و برای سفر دوم ۵۰٪ و برای سفر سوم به بعد ۱۰۰٪ بیشتر خواهد شد. این افزایش پلکانی هزینه شامل مسافران عادی و همچنین زائران حج تمتع و عمره میشود. اما زائران عتبات عالیات (اربعین) از این قاعده مستثنی هستند و برای هر بار سفر زیارتی خود مبلغ ثابت و بسیار کمتری را پرداخت میکنند (۲۰ هزار تومان زمینی یا ۶۰ هزار تومان هوایی، بدون افزایش برای دفعات بعدی).
توجه داشته باشید که مبالغ ذکر شده بر اساس مصوبه جدید است اما تا زمانی که اجرایی شود، همچنان نرخ سال ۱۴۰۳ ملاک پرداخت خواهد بود. بنابراین توصیه میکنیم قبل از هر سفر، از آخرین اخبار درباره اجرای نرخهای جدید اطمینان حاصل کنید.
روش های پرداخت عوارض خروج از کشور
برای پرداخت عوارض خروج از کشور روشهای مختلفی وجود دارد که شامل روشهای آنلاین (اینترنتی یا از طریق اپلیکیشن) و روشهای حضوری میشود. خوشبختانه امروزه پرداخت این عوارض بسیار ساده شده و نیازی به انتظار طولانی در صفهای فرودگاه نیست. شما میتوانید هزینه خروج خود و همراهانتان را پیش از سفر به راحتی به صورت الکترونیکی واریز کنید. در نظر داشته باشید که عوارض خروج باید برای تمامی افراد حاضر در سفر پرداخت شود و هر فرد مشمول پرداخت مبلغ جداگانه است.
پرداخت عوارض خروج به صورت آنلاین
سادهترین و سریعترین راه پرداخت عوارض خروج از کشور، استفاده از درگاههای آنلاین است. در حال حاضر سامانه سداد (وابسته به بانک ملی) معتبرترین و محبوبترین روش پرداخت اینترنتی عوارض خروج محسوب میشود. کافی است به وبسایت رسمی سداد (سامانه پرداخت عوارض خروج) مراجعه کرده و با وارد کردن کد ملی و سایر اطلاعات خواستهشده، مبلغ عوارض را مشاهده کنید. سپس از طریق درگاه بانکی پرداخت را انجام دهید و در پایان کد پیگیری یا رسید دیجیتال خود را دریافت نمایید.
علاوه بر وبسایت سداد، برخی اپلیکیشنهای پرداخت قبوض و موبایل بانکها (مانند بام، ایوا و قبضینو) نیز این امکان را فراهم کردهاند که با مراجعه به بخش عوارض خروج در آنها، هزینه را از طریق گوشی پرداخت کنید.
پرداخت عوارض خروج از طریق بانک ملی
میتوانید از طریق درگاهها و شعب بانک ملی نیز عوارض خروج خود را پرداخت نمایید. پرداخت عوارض در شعب مرزی بانک ملی ایران (مستقر در فرودگاهها و برخی پایانههای مرزی) امکانپذیر است. در حال حاضر پرداخت حضوری عوارض تنها در شعب مرزی و باجههای بانک ملی در مبادی خروجی (فرودگاهها و پایانهها) انجام میشود. بنابراین اگر به صورت حضوری اقدام میکنید، باید به باجه بانک ملی در فرودگاه یا مرز مراجعه کنید.
همچنین وبسایت بانک ملی و سامانه آنلاین آن گزینهای برای پرداخت عوارض خروج دارد. در سایت بانک ملی (bmi.ir) بخش «خدمات الکترونیک» را انتخاب کنید و گزینه «پرداخت عوارض خروج از کشور» را بیابید. این گزینه شما را به سامانه سداد هدایت میکند تا پرداخت را به شکل اینترنتی تکمیل کنید (مشابه روشی که در بخش آنلاین توضیح داده شد).
پرداخت عوارض خروج از طریق دستگاههای خودپرداز
روش حضوری دیگری که در دسترس مسافران است، استفاده از دستگاههای خودپرداز غیرنقدی (ATM) بانک ملی در مبادی خروجی (مانند فرودگاهها) است. این دستگاهها که اغلب به صورت چندتایی در سالنهای خروجی نصب شدهاند، امکان پرداخت الکترونیکی عوارض را بدون نیاز به اپراتور فراهم میکنند.
برای پرداخت در خودپردازهای بانک ملی، ابتدا کارت بانکی خود را وارد کرده و گزینه «عوارض خروج از کشور» را انتخاب کنید؛ سپس نوع سفر (عادی، حج، زیارتی و غیره) و کد ملی مسافر را وارد کنید تا مبلغ مربوط نمایش داده شود. پس از تایید اطلاعات نمایشدادهشده، با وارد کردن رمز کارت، پرداخت را تکمیل نمایید. در پایان کد پیگیری رسید بر روی صفحه ظاهر میشود که بهتر است آن را یادداشت یا ذخیره کنید.
در نظر داشته باشید که حداکثر تا ۳۰ دقیقه قبل از پرواز فرصت دارید عوارض خروج را پرداخت کنید. البته توصیه ما این است که این کار را به آخرین لحظات موکول نکنید و در اولین فرصت ممکن پیش از سفر، عوارض را پرداخت نمایید تا در صورت بروز مشکل فنی یا صف، دچار استرس نشوید.
اگر مسافر زمینی هستید، توجه کنید که معمولا در مرزهای زمینی امکانات خودپرداز برای پرداخت عوارض موجود نیست. پس حتما پیش از عزیمت به مرز (مثلا در شهر مبدأ یا به صورت اینترنتی) عوارض خروج خود را پرداخت کنید تا در هنگام خروج زمینی با مشکلی مواجه نشوید.
چه افرادی از پرداخت عوارض خروج معاف هستند؟
طبق قانون، همه افرادی که با گذرنامه ایرانی قصد خروج از کشور را دارند مشمول پرداخت عوارض خروج هستند. با این حال برخی افراد و موارد خاص وجود دارند که از پرداخت این هزینه معاف شدهاند یا تخفیف قابل توجهی برایشان در نظر گرفته شده است. در این بخش به مهمترین موارد معافیت از عوارض خروج از کشور میپردازیم.
بر اساس قوانین جاری، گروههای زیر از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف میباشند و نیازی به پرداخت این مبلغ ندارند:
- افراد مقیم خارج از کشور: ایرانیانی که به طور رسمی مقیم یک کشور خارجی هستند (با ارائه مدارک اقامت معتبر) از پرداخت عوارض خروج معافاند.
- خدمه وسایل حملونقل: افرادی که به واسطه شغل خود از کشور خارج میشوند، مانند خدمه پروازهای بینالمللی یا کارکنان کشتیهای مسافری و تجاری، ملزم به پرداخت عوارض خروج نیستند.
- دانشجویان شاغل به تحصیل در خارج: دانشجویانی که در دانشگاههای خارج تحصیل میکنند، در رفتوآمدهای تحصیلی خود (با فاصله بیش از ۳ ماه بین سفرها) از پرداخت عوارض معاف هستند.
- بیماران و جانبازان اعزامی برای درمان: افرادی که با مجوز شورای پزشکی برای درمان به خارج اعزام میشوند (شامل جانبازان)، از پرداخت عوارض معافاند. همچنین همراه بیمار از تخفیف ۴۰ تا ۶۰ درصدی برخوردار خواهد بود.
- دارندگان گذرنامه سیاسی و ماموران دارای ویزای کاری: افرادی که گذرنامه سیاسی دارند یا دارای ویزای کار مأموریتی (مورد تایید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی) هستند از پرداخت عوارض خروج معاف میباشند.
شرایط پرداخت عوارض خروج برای سفر اربعین
هر سال با فرارسیدن ایام اربعین حسینی، خیل عظیمی از زائران ایرانی از مرزهای کشور راهی عراق میشوند. دولت برای تسهیل این سفر زیارتی، عوارض خروج از کشور ویژهای را برای زائران عتبات عالیات در نظر گرفته است. زائرانی که در بازه زمانی مشخص برای شرکت در راهپیمایی اربعین از مرزهای زمینی خارج میشوند، از پرداخت عوارض خروج به نرخ معمول معاف هستند و تنها مبلغ نمادین ۲۰ هزار تومان را پرداخت میکنند. این مبلغ ناچیز در مقایسه با عوارض سایر سفرها بسیار اندک است.
برای زائرانی که با هواپیما عازم عراق شوند نیز تخفیف عمدهای در نظر گرفته شده است؛ عوارض خروج هوایی در ایام اربعین تنها ۶۰ هزار تومان تعیین شده که بسیار کمتر از نرخ عادی پروازهای خارجی است. توجه داشته باشید این نرخهای ویژه فقط در بازه زمانی مراسم اربعین اعمال میشود.
نکات مهم درباره پرداخت عوارض خروج از کشور
در این بخش به چند نکته و پرسش رایج درباره عوارض خروج از کشور اشاره میکنیم؛ از میزان عوارض سفرهای زیارتی خاص گرفته تا امکان استرداد مبلغ عوارض در صورت لغو سفر.
عوارض خروج برای سفر حج تمتع و عمره
عوارض خروج زائران حج تمتع و عمره در سال ۱۴۰۴ برای سفر اول ۲,۲۳۰,۰۰۰ ریال، سفر دوم ۳,۳۴۵,۰۰۰ ریال و سفر سوم ۴,۴۶۰,۰۰۰ ریال تعیین شده است. این مبالغ نسبت به سال قبل افزایش یافته اما همچنان از عوارض سفرهای سیاحتی کمتر است.
امکان استرداد وجه عوارض خروج وجود دارد؟
اگر پس از پرداخت عوارض خروج، سفر شما لغو شد یا از آن استفاده نکردید، میتوانید در صورت پرداخت آنلاین، درخواست استرداد وجه کنید. برای این کار به سایت سازمان امور مالیاتی (evat.ir) مراجعه کرده و فرم استرداد عوارض را با اطلاعات لازم (از جمله کد ملی، شماره پیگیری پرداخت و شماره حساب) تکمیل نمایید. مبلغ پرداختی طی فرآیند اداری به حساب شما بازگردانده میشود. توجه داشته باشید که بازگشت وجه ممکن است مدتی طول بکشد و زمان دقیقی برای آن اعلام نشده است.
پرسشهای متداول
- آیا عوارض خروج برای کودکان و نوزادان هم باید پرداخت شود؟ بله، برای تمام مسافران از جمله کودکان و نوزادان باید عوارض خروج پرداخت گردد.
- عوارض خروج از کشور برای سفرهای زمینی و هوایی متفاوت است؟ اساساً نرخ عوارض خروج از کشور برای مسیرهای هوایی، زمینی و دریایی تفاوتی ندارد و مبلغ آن یکسان است. فقط در موارد خاص مانند زائران اربعین یا مرزنشینان، عوارض مبالغ کمتر (یا معافیت) دارد.
- چگونه از پرداخت عوارض خروج اطمینان حاصل کنیم؟ بعد از پرداخت عوارض، یک کد پیگیری دریافت میکنید که نشاندهنده ثبت موفق پرداخت در سیستم است. برای اطمینان بیشتر، میتوانید با وارد کردن کد ملی و شماره پیگیری در سامانه سداد، وضعیت پرداخت را استعلام کنید. همچنین بهتر است تصویر رسید پرداخت را در گوشی خود ذخیره کنید.
- برای پرداخت عوارض خروج چه اطلاعاتی از گذرنامه لازم است؟ در هنگام پرداخت عوارض خروج، اطلاعات گذرنامه به صورت مستقیم نیاز نیست. شما تنها با دانستن کد ملی و مشخصات شناسنامهای مسافر میتوانید عوارض او را پرداخت کنید. اطلاعات هویتی مسافر در سامانه براساس کد ملی بازیابی میشود. البته همراه داشتن گذرنامه معتبر در زمان خروج جهت تطبیق هویت فرد ضروری است، اما برای خود فرآیند پرداخت تنها داشتن کارت بانکی و کد ملی کفایت میکند.
- اعتبار پرداخت عوارض خروج از کشور چقدر است؟ رسید یا پرداختی که بابت عوارض خروج انجام میدهید تا پایان همان سال معتبر است. به عنوان مثال، اگر عوارض سفر خود را در تابستان ۱۴۰۴ پرداخت کنید اما سفرتان لغو شود، میتوانید تا ۲۹ اسفند ۱۴۰۴ از همان پرداخت برای خروج بعدی خود استفاده کنید. پس از اتمام سال، پرداختهای عوارض تسویهشده بلااعتبار میشوند و برای سفر در سال جدید باید مجددا عوارض بپردازید.
