اصفهان با لقب مشهور «نصف جهان» یکی از تاریخیترین و زیباترین شهرهای ایران است. این شهر گنجینهای از فرهنگ، معماری باشکوه و جاذبههای طبیعی متنوع در خود جای داده و هر سال گردشگران بیشماری را به سوی خود جذب میکند. سفر به اصفهان فرصتی است برای قدمزدن در زیر سایهی درختان بلند خیابانهای سنگفرششده، گفتگو با مردم خونگرم اصفهانی و تماشای شکوه میدان نقش جهان. در این راهنمای جامع، هر آنچه برای برنامهریزی یک سفر خاطرهانگیز به اصفهان نیاز دارید – از بهترین زمان بازدید گرفته تا هزینهها، غذاهای محلی، سوغاتیها و نکات کاربردی – به صورت گامبهگام گردآوری شده است.
بهترین زمان برای سفر به اصفهان چه موقع است؟
اصفهان شهری چهارفصل است و هر یک از فصلها جذابیتهای خاص خود را دارند. اما برای بسیاری از گردشگران، بهار و پاییز بهترین زمانهای سفر به اصفهان از نظر آبوهوا هستند. در این دو فصل هوا معتدل و دلپذیر است و میتوانید از زیباییهای تاریخی و طبیعی شهر بدون مواجهه با گرمای شدید تابستان یا سرمای زمستان لذت ببرید. به طور کلی، انتخاب زمان سفر بسته به اهداف شما متفاوت است؛ اگر به دنبال جشنها و حالوهوای پرجنبوجوش نوروز هستید یا ترجیح میدهید در خلوتی زمستان از شهر دیدن کنید، هر کدام تجربهای متفاوت ارائه میدهند. در ادامه نگاهی به شرایط سفر در فصلهای مختلف میاندازیم.
سفر به اصفهان در بهار
فصل بهار، بهویژه ایام نوروز (اوایل فروردین)، یکی از محبوبترین بازههای سفر به اصفهان است. در تعطیلات نوروز، شهر در شلوغترین حالت خود قرار دارد و گردشگران از سراسر ایران برای جشن سال نو به اصفهان میآیند. در این زمان جاذبههای گردشگری مملو از جمعیت است و هزینههای سفر (مانند اقامت و حملونقل) نسبت به سایر مواقع افزایش مییابد. با این حال، شور و حال نوروزی و آبوهوای دلپذیر بهاری ارزش این شلوغی را دارد. پس از تعطیلات عید (اواسط فروردین به بعد) از حجم جمعیت کاسته میشود و تا اواخر اردیبهشت فرصت عالی و نسبتاً خلوتی برای بازدید از شهر فراهم است. در این دوره، هوای مطبوع بهاری همراه با شکوفههای درختان و جریان زایندهرود، اصفهان را بسیار دیدنی میکند و میتوانید با آرامش بیشتری به گشتوگذار و خرید بپردازید.
سفر به اصفهان در پاییز و زمستان
پاییز اصفهان به داشتن آبوهوایی خنک و مناظر رمانتیک شهرت دارد. در این فصل برگهای رنگارنگ در خیابانهایی مثل چهارباغ فرش میشوند و فضایی شاعرانه برای قدمزدن ایجاد میکنند. ماههای مهر و آبان هوای اصفهان بسیار دلنشین است و از شلوغی تابستان خبری نیست؛ ضمن اینکه هزینه اقامت، بلیط هواپیما و قطار و خرید نیز نسبت به بهار کمتر میشود. پاییز برای کسانی که به دنبال سفر مقرونبهصرفهتر و هوای ملایم هستند انتخاب ایدهآلی است.
در زمستان، اصفهان به مراتب خلوتتر است و برای افرادی مناسب است که ترجیح میدهند دور از جمعیت به گشتوگذار بپردازند. هرچند دمای هوا کاهش مییابد، اما سرمای اصفهان در بیشتر روزهای زمستان آنقدر شدید نیست که مانع گردش شود. در این فصل هزینههای سفر (از جمله اقامت و حملونقل) به پایینترین حد خود میرسد و میتوانید با خیال راحت از جاذبهها دیدن کنید. تنها نکته منفی زمستان ممکن است کاهش کیفیت هوای شهر در برخی روزها باشد. در مجموع، اگر با سرمای ملایم مشکلی ندارید، زمستان زمان خوبی برای دیدن اصفهان در آرامترین حالتش خواهد بود.
چگونه به اصفهان سفر کنیم؟
برای رسیدن به اصفهان گزینههای مختلف حملونقل وجود دارد. شما میتوانید سفر هوایی (هواپیما)، سفر ریلی (قطار) یا سفر جادهای (اتوبوس یا خودروی شخصی) را انتخاب کنید. هر یک از این روشها مزایا و معایب خود را دارد که در ادامه به آنها میپردازیم:
سفر به اصفهان با هواپیما
سفر هوایی سریعترین و راحتترین راه رسیدن به اصفهان است. در حال حاضر از شهرهای مختلفی مانند تهران، مشهد، شیراز، تبریز، بندرعباس، کیش، کرمان، قشم و… پرواز مستقیم به فرودگاه اصفهان برقرار است. فرودگاه بینالمللی شهید بهشتی اصفهان در حومه شرقی شهر واقع شده و دارای یک ترمینال داخلی و یک ترمینال خارجی است. پس از فرود، برای دسترسی به شهر میتوانید از تاکسیهای فرودگاهی یا تاکسیهای اینترنتی استفاده کنید.
فراموش نکنید که راحتی سفر هوایی هزینه بالاتری هم به همراه دارد. قیمت بلیط هواپیما به مقصد اصفهان بسته به مبدا، زمان خرید و فصل سفر متفاوت است و معمولاً از سایر روشها گرانتر است. اگر بودجهی محدودی دارید، میتوانید پرواز را برای زمانهای غیرپیک (مثلاً وسط هفته یا فصلهای کمگردشگر) رزرو کنید تا هزینه مناسبتری بپردازید. همچنین پس از رسیدن به فرودگاه، فاصله تا مرکز شهر حدود ۳۰ کیلومتر است که با تاکسی در زمانی حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طی میشود.
سفر به اصفهان با قطار
قطار گزینهای مقرونبهصرفه و امن برای سفر به اصفهان است که برای بسیاری از مسافران (از جمله خانوادهها، کودکان و سالمندان) راحتی مناسبی فراهم میکند. مسیر ریلی تهران–اصفهان روزانه سرویس دارد و قطارهای مختلفی از شرکت رجا در این خط فعال هستند. به عنوان مثال، قطارهای سریعالسیر میلاد و زاگرس و همینطور قطارهای لوکستری مانند قطار نور (با امکانات درجهیک) و قطار VIP غزال (با کوپههای مجهز ۴ نفره) در این مسیر تردد میکنند. مدت زمان سفر ریلی از تهران تا اصفهان حدود ۶–۷ ساعت است که در طول آن میتوانید استراحت کنید یا از مناظر مسیر لذت ببرید.
ایستگاه راهآهن اصفهان (ایستگاه شهید دستجردی) در جنوب غربی شهر و نزدیکی مرکز خرید سیتیسنتر قرار دارد. باجههای تاکسی و خطوط اتوبوس شهری برای انتقال مسافران از ایستگاه به نقاط مختلف شهر در نظر گرفته شدهاند. قیمت بلیط قطار نسبت به هواپیما ارزانتر است و تقریباً نیمی از هزینه پرواز را در بر میگیرد. برای تهیه بلیط قطار میتوانید از سامانههای آنلاین مانند رجا یا آژانسهای مسافرتی اقدام کنید. بهتر است بلیط را از قبل رزرو کنید، بهویژه در تعطیلات و ایام پیک که تقاضا بیشتر است.
سفر به اصفهان با اتوبوس و خودروی شخصی
اتوبوسهای بینشهری یکی از ارزانترین راهها برای سفر به اصفهان هستند. روزانه از اغلب شهرهای بزرگ ایران اتوبوس به مقصد اصفهان حرکت میکند. این اتوبوسها معمولاً در پایانههای مسافربری اصلی اصفهان از جمله ترمینال کاوه (شمال شهر) و ترمینال صفه (جنوب شهر) مسافران را پیاده میکنند. دو ترمینال دیگر به نامهای جی و زایندهرود نیز در شرق و مرکز شهر فعال هستند. شما میتوانید بلیط اتوبوس را اینترنتی یا حضوری تهیه کنید. مدت زمان سفر زمینی از تهران تا اصفهان با اتوبوس حدود ۵ تا ۶ ساعت است (مسافت زمینی حدود ۴۳۰ کیلومتر). سفر با اتوبوس بسیار مقرونبهصرفه است، اما ممکن است برای کودکان و سالمندان به دلیل طولانی بودن مسیر کمی خستهکننده باشد.
اگر با خودروی شخصی سفر میکنید، مسیرهای مختلفی پیش رو دارید. رایجترین مسیر از تهران به اصفهان از اتوبان تهران–قم–کاشان و ادامه به سمت اصفهان است (حدود ۴۵۰ کیلومتر) که در شرایط عادی حدود ۵ ساعت زمان میبرد. مسیر جایگزین از اتوبان تهران–ساوه–سلفچگان–دلیجان نیز وجود دارد که زمان مشابهی دارد. سفر با ماشین این مزیت را دارد که میتوانید در شهرها و مناطق دیدنی بین راه (مثلاً کاشان یا محلات) توقف داشته باشید و لذت سفر را دوچندان کنید. با این حال، هزینهی سوخت، استهلاک خودرو و عوارض جادهای را در نظر بگیرید و پیش از راه افتادن از سلامت فنی خودرو مطمئن شوید. همچنین اگر تنها رانندگی میکنید، برای جلوگیری از خستگی هر ۲-۳ ساعت استراحت کوتاهی داشته باشید. در مسیر تهران–اصفهان مجتمعهای خدماتی متعدد برای سوختگیری و استراحت وجود دارد.
نکته:
شماره تلفن گویا جهت اطلاع از وضعیت جادهها و ترافیک در ایران ۱۴۱ است که میتواند برای برنامهریزی مسیر کمککننده باشد.
جاذبههای گردشگری اصفهان کدامند؟
شهر اصفهان به قدری جاذبه دارد که به حق آن را موزهی روباز ایران مینامند. جاهای دیدنی اصفهان را میتوان به سه دسته کلی تقسیم کرد: ۱) اماکن تاریخی و معماری، ۲) اماکن تفریحی و طبیعی، ۳) بازارها و مراکز خرید سنتی. در ادامه مهمترین دیدنیهای هر بخش را معرفی میکنیم.
جاهای تاریخی و معماری اصفهان
لیست آثار تاریخی اصفهان بسیار بلندبالاست؛ تقریباً در هر گوشه شهر ردپایی از تاریخ دیده میشود. برخی از مهمترین جاهای دیدنی تاریخی عبارتند از:
- میدان نقش جهان (میدان امام): قلب تپندهی گردشگری اصفهان که چهار یادمان شاخص دوره صفوی را در خود دارد – مسجد امام، مسجد شیخ لطفالله، عمارت عالیقاپو و سردر قیصریه (ورودی بازار بزرگ). این میدان عظیم مستطیلشکل با طول ۵۶۰ متر در یونسکو ثبت جهانی شده و قدمزدن در اطراف آن شما را با شکوه هنر و معماری ایرانی آشنا میکند.
- مسجد امام (شاه): مسجد جامع عباسی در ضلع جنوبی میدان نقش جهان که شاهکار کاشیکاری معرق و معماری اسلامی است. گنبد بزرگ فیروزهای و منارههای بلند آن از دوردست خودنمایی میکنند. تاریخ ساخت مسجد به اوایل قرن ۱۷ میلادی (دوران شاه عباس اول) بازمیگردد. فضای داخلی مسجد با انعکاس صدا و تزئینات هنرمندانه، هر بینندهای را مجذوب میکند.
- مسجد شیخ لطفالله: این مسجد کوچک و بیمناره در ضلع شرقی میدان نقش جهان قرار دارد و مخصوص بانوان حرم سلطنتی ساخته شده بود. اگرچه ابعاد بزرگی ندارد، اما کاشیکاریهای ظریف و طرح منحصربهفرد گنبد آن (با نقوش دم طاووس در داخل گنبد) از آن شاهکاری کمنظیر ساخته است. نورگیری مسجد نیز بسیار هوشمندانه طراحی شده و در طول روز رنگ نور داخل تغییر میکند.
- کاخ عالیقاپو: عمارتی ۶ طبقه در ضلع غربی میدان که در دوره صفوی به عنوان مقر حکومتی و پذیرایی از میهمانان عالیرتبه استفاده میشد. از ایوان ستوندار طبقه سوم عالیقاپو میتوانید چشماندازی عالی به کل میدان داشته باشید. در طبقات بالاتر، تالار موسیقی قرار دارد که با گچبریهای آکوستیک به شکل آلات موسیقی تزئین شده و نشاندهنده ذوق معماران صفوی است.
- کاخ چهلستون: باغ موزه چهلستون که در چند صد متری غرب میدان نقش جهان واقع شده، کوشکی است وسط باغی مصفا. این کاخ ۲۰ ستون چوبی بلند در ایوان ورودی دارد که بازتاب آنها در استخر مقابل، توهم چهل ستون را ایجاد میکند. دیوارهای داخل کاخ مزین به نقاشیهای تاریخی و آیینهکاریهای چشمنواز است. چهلستون نمونهی عالی از باغآرایی و معماری دوران صفوی است.
- مسجد جامع عتیق (مسجد جمعه): قدیمیترین مسجد اصفهان که تاریخ ساخت بخشهای مختلف آن به دورههای گوناگون (از قرن ۸ میلادی تا قاجار) برمیگردد. این مسجد مانند کتابی زنده از تطور معماری اسلامی ایران است؛ از شبستانهای سادهی بَنایی گرفته تا گنبد نظامالملک و تاجالملک در دوره سلجوقی و ایوانهای چهارگانهی سبک رازی. مسجد جامع در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و بازدید از آن برای علاقهمندان تاریخ بسیار آموزنده است.
- محله جلفا و کلیسای وانک: جُلفا، محله ارامنه اصفهان، بافتی متفاوت از دیگر نقاط شهر دارد. کلیسای آمناپرکیج (وانک) مهمترین کلیسای ارامنه اصفهان است که در سده ۱۷ میلادی ساخته شده است. دیوارهای داخلی کلیسا پوشیده از نقاشیهای مذهبی با رنگهای زنده و طلاکاری است. در حیاط کلیسا نیز موزه و برج ناقوس قرار دارد. خیابانهای اطراف کلیسا با کافهها و فروشگاههای سوغات، فضایی دلنشین برای قدمزدن فراهم کردهاند.
- پلهای تاریخی زایندهرود: بر روی رودخانه زایندهرود چندین پل تاریخی وجود دارد که مشهورترینشان پل خواجو و سیوسهپل هستند. پل خواجو با تزئینات کاشی و غرفههای شاهنشین در وسط پل، در گذشته محلی برای تفریح شاه عباس بود. سیوسهپل (پل اللهوردیخان) نیز با ۳۳ دهانهی خود طویلترین پل زایندهرود است. اگر چه این روزها زایندهرود اغلب خشک است، اما شبگردی روی این پلها و گوش سپردن به آوای نوازندگان دورهگرد، بخشی جداییناپذیر از تجربه اصفهان است.
- مدرسه چهارباغ: مدرسه و مسجد سلطانی که در زمان سلطان حسین صفوی ساخته شد و آخرین بنای باشکوه دوره صفویه در اصفهان به شمار میرود. سردر مدرسه چهارباغ با کاشیهای طلاییرنگ و خط ثلث سفید بر زمینه لاجوردی، یکی از زیباترینها در نوع خود است. حیاط مدرسه با حوض و باغچه و درختان نارنج، فضایی روحانی دارد. در گذشته طلاب علوم دینی در این مدرسه به تحصیل میپرداختند. کنار این مدرسه، بازار هنر و کاروانسرای مادرشاه (هتل عباسی فعلی) واقع شده است.
البته دیدنیهای تاریخی اصفهان به موارد بالا ختم نمیشود. از دیگر مکانهای مهم میتوان منارههای تاریخی (مانند منار جنبان و مناره چهلدختران)، آتشگاه اصفهان (بنای بازمانده از دوران باستان روی کوه آتشگاه)، عمارت هشتبهشت (کاخ کوچک ییلاقی در پارک شهید رجایی)، کلیساهای تاریخی دیگر جلفا (مریم و بیتاللحم) و خانههای قدیمی تبدیلشده به موزه را نام برد. هر کدام از این بناها داستانی در دل خود دارند که برای علاقهمندان میتواند جذاب باشد.
اماکن تفریحی و طبیعی اصفهان
در کنار بناهای تاریخی، اصفهان دارای باغها، پارکها و مراکز تفریحی متنوعی است که لحظات شادی برای خانوادهها و طبیعتدوستان فراهم میکند:
- بوستان جنگلی ناژوان: قطب تفریحی-طبیعی اصفهان در حاشیه غربی شهر، در امتداد زایندهرود واقع شده است. پارک ناژوان مجموعهای از جاذبهها را در خود جای داده: باغ پرندگان اصفهان با دهها گونه پرنده رنگارنگ، آکواریوم اصفهان (آکواریوم تونلی و بزرگ با انواع ماهیان از سراسر دنیا)، باغ خزندگان، موزه صدفها و مجموعههای تفریحی مانند تلهسیژ ناژوان (تلهسییژ بر فراز پارک). در پارک ناژوان امکان کرایه دوچرخه و قایقسواری هم وجود دارد. محیط سرسبز و خنک این بوستان به خصوص در بهار و تابستان بسیار دلپذیر است.
- کوه صفه: تفرجگاهی واقع در جنوب شهر اصفهان که شامل یک کوه سنگی بلند و دامنههای آن است. برای بالا رفتن از کوه صفه دو راه دارید: پیادهروی (مسیر پلهها) که حدود یک ساعت زمان میبرد یا استفاده از تلهکابین صفه. بالای کوه صفه چشمانداز وسیعی از شهر پیداست. مجموعه صفه همچنین دارای شهربازی روباز، دیواره سنگنوردی، سالن بولینگ، رستورانها و کافهها میباشد که آن را به مقصدی محبوب برای خانوادهها تبدیل کرده است.
- باغ گلها: پارک زیبایی در کنار رودخانه در محدودهی سیوسهپل که مجموعهای از باغچههای گلآراییشده به سبکهای مختلف را در بر دارد. در این باغ انواع گلهای فصلی، باغ رز، باغ ژاپنی و آبشار مصنوعی وجود دارد. باغ گلها مکان بسیار خوبی برای عکاسی و آرامش است. همچنین ساعت آفتابی بزرگی در باغ نصب شده که از دیدنیهای آن است.
- باغ جوان: یک پارک تفریحی متفاوت در اصفهان که امکانات ورزشی و هیجانی دارد. در باغ جوان میتوانید ورزشها و بازیهایی مثل پینتبال، کارتینگ، لیزرتگ، زیپلاین، بانجی جامپینگ و … را تجربه کنید. این مجموعه برای جوانان و دوستداران هیجان بسیار جذاب خواهد بود. باغ جوان در منطقه شرق اصفهان (خیابان سلمان فارسی) قرار گرفته است.
- پارکها و گردشگاههای شهری: اصفهان شهر پارکهاست و فضاهای سبز متعددی در سطح شهر پراکندهاند. از معروفترین آنها پارک ملت (آزادی) در مرکز شهر، باغ غدیر (شمالشرق شهر با باغوحش کوچک و دریاچه مصنوعی)، پارک مشتاق در جوار رودخانه، و پارک کوهستانی صفه را میتوان نام برد. این پارکها برای استراحت عصرگاهی یا پیکنیک خانوادگی مناسباند.
- زایندهرود و سواحل آن: هرچند جاری بودن آب زایندهرود وابسته به فصل و مدیریت منابع آب است و در سالهای اخیر متأسفانه بیشتر ماهها خشک بوده، اما حاشیه رودخانه همچنان محل تجمع مردم و تفریحات است. در صورت جریان داشتن آب، میتوانید در سواحل زایندهرود قدم بزنید، دوچرخهسواری کنید یا روی چمنها بنشینید و از مناظر بهره ببرید. پلهای تاریخی، مجسمهها و بوستانهای اطراف رود، این مکان را به تفرجگاهی محبوب تبدیل کرده است.
بازارهای سنتی و مراکز خرید اصفهان
اصفهان بهشت عاشقان خرید سوغاتی و صنایع دستی است. بازارهای قدیمی این شهر علاوه بر محل خرید، خود جزئی از جاذبههای گردشگری به شمار میروند. در کنار آنها، مراکز خرید مدرن نیز برای تهیه مایحتاج امروزی وجود دارد. در ادامه برخی از بهترین بازارها و مراکز خرید اصفهان را معرفی میکنیم:
- بازار بزرگ اصفهان (بازار قیصریه): قدیمیترین و بزرگترین بازار شهر که از دوران صفویه به جا مانده و از مدخل قیصریه در شمال میدان نقش جهان شروع میشود و تا مسجد جامع امتداد مییابد. این بازار تاریخی از راستههای متعددی تشکیل شده و هر بخش به فروش کالای خاصی اختصاص داشته است؛ از جمله راسته مسگرها، راسته پارچهفروشها، بازار زرگرها و غیره. بازار بزرگ پر از تیمچهها و سراهای قدیمی است که تماشای معماری سقفهای گنبدی و چهارسوهای آن بسیار لذتبخش است. در این بازار هر نوع جنس سنتی را میتوانید پیدا کنید؛ از فرش و پارچههای قلمکار گرفته تا ظروف مسی و خاتم و میناکاری.
- بازار هنر: راستهای در شرق میدان نقش جهان (حدفاصل میدان تا خیابان چهارباغ) که به نام بازار هنر شناخته میشود. این بازار در گذشته کاروانسرای شاهی بوده که اکنون مرکز فروش صنایع دستی و بهویژه زیورآلات طلا و نقره است. اگر به جواهرات سنتی و آثار هنری علاقهمندید، تماشای ویترین مغازههای بازار هنر برایتان جذاب خواهد بود. حتی اگر قصد خرید نداشته باشید، معماری صفوی این بازار و حجرههای کوچک آن دیدنی است.
- بازارچههای محلی: در نقاط مختلف شهر چند بازارچه سنتی وجود دارد؛ مثلاً بازارچه جعفری یا بازارچه حاج محمدعلی در بافت قدیم که فروشندگان محلی در آنها مایحتاج روزمره و خوراکی میفروشند. قدمزدن در این بازارچهها شما را با سبک زندگی اهالی شهر آشنا میکند. همچنین بازار گل و گیاه اصفهان (در خیابان مشتاق) برای علاقهمندان به گلهای زینتی جذاب است.
- سیتیسنتر اصفهان: اگر به دنبال یک مرکز خرید مدرن با امکانات کامل هستید، مرکز تجاری تفریحی سیتیسنتر انتخاب نخست است. سیتیسنتر در بزرگراه شهید دستجردی (خارجیترین بخش شهر، نزدیک خروجی شیراز) واقع شده و یکی از بزرگترین مالهای ایران محسوب میشود. در سیتیسنتر طیف وسیعی از فروشگاههای پوشاک، الکترونیک، لوازم خانگی و برَندهای بینالمللی حضور دارند. افزون بر خرید، وجود فودکورت، شهربازی سرپوشیده، سینما و حتی موزه (موزه ملی هنرهای معاصر اصفهان) این مکان را به مجموعهای کامل برای خانوادهها بدل کرده است. اگر با کودکان سفر میکنید یا در هوای بسیار گرم/سرد دنبال سرپناهی سرگرمکننده میگردید، سیتیسنتر جای مناسبی است.
- مرکز خرید جلفا: در محله ارمنینشین جلفا یک مرکز خرید نسبتاً جدید به نام مرکز خرید جلفا وجود دارد. این مجتمع چند طبقه دارای فروشگاههای پوشاک، کیف و کفش، زیورآلات و… است و بهخاطر نزدیکی به کلیساهای وانک و محیط توریستی جلفا، گردشگران زیادی از آن بازدید میکنند. ساعت کار آن معمولاً تا حدود ۱۰:۳۰ شب است. اگر بعد از گشتوگذار در جلفا قصد خرید یا استراحت دارید، این مرکز خرید گزینه خوبی است.
- مجتمع تجاری شهر و مجتمع پارک: مجتمع شهر در خیابان چهارباغ عباسی و مجتمع پارک در خیابان چهارباغ بالا از مراکز خرید قدیمیتر اصفهان هستند. مجتمع پارک بیش از ۴۰ سال قدمت دارد و محلیها هنوز برای خرید پوشاک، لوازم آرایشی، ساعت و… به آن مراجعه میکنند. این پاساژها شاید به شیکی مالهای جدید نباشند، اما جزئی از خاطرات شهرند و گشتن در آنها خالی از لطف نیست.
به طور کلی، اگر اهل خرید هستید و دوست دارید در سفرتان به اصفهان کالاهای دلخواهتان را تهیه کنید، پیشنهاد میکنیم ابتدا از بازارهای سنتی (برای صنایعدستی و سوغاتی) دیدن کنید و سپس سری به مراکز خرید مدرن برای کالاهای برند و پوشاک بزنید. ترکیب حالوهوای قدیم و جدید، تجربه خرید در اصفهان را منحصربهفرد میکند.
هزینه سفر به اصفهان چقدر است؟
هزینههای سفر به اصفهان بسته به شیوه سفر، مدت اقامت، سطح تجملاتی که مد نظر دارید و میزان خرید سوغاتی میتواند بسیار متغیر باشد. در این بخش به تفکیک، برآوردی کلی از هزینههای اصلی سفر (اقامت، خوردوخوراک و بازدیدها) ارائه میکنیم تا بتوانید بودجه خود را بهتر برنامهریزی کنید.
هزینه اقامت در اصفهان
اصفهان از نظر اقامتگاه گزینههای متنوعی دارد؛ از هتلهای ۵ستاره لوکس گرفته تا هاستلها و مهمانپذیرهای ارزان. طبیعتاً هزینهی یک شب اقامت بر اساس نوع و درجه محل اقامت متفاوت است. به طور حدودی:
- هتلهای لوکس (۴ و ۵ ستاره): قیمت هر شب اتاق دونفره در بهترین هتلهای اصفهان (مثل هتل عباسی یا کوثر) میتواند بین حدود ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ تا ۳٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان یا بیشتر متغیر باشد (بسته به فصل و نوع اتاق). این هتلها امکانات کاملی نظیر استخر، رستورانهای متنوع و خدمات ویژه دارند و هزینه بالاترشان بابت همین تسهیلات است.
- هتلهای متوسط (۲ و ۳ ستاره): قیمت این هتلها معمولاً بین ۵۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان برای هر شب اقامت دونفره است. کیفیت خدمات و امکانات در این هتلها متوسط ولی قابل قبول است و بسیاریشان موقعیت مکانی خوبی نزدیک جاذبهها دارند. اگر به دنبال تعادلی بین هزینه و راحتی هستید، این گزینهها مناسباند.
- اقامتگاههای سنتی و بومگردی: برخی خانههای تاریخی در اصفهان به بوتیکهتل یا اقامتگاه بومگردی تبدیل شدهاند و تجربهای اصیلتر ارائه میدهند. هزینهی اقامت در این مکانها بسته به امکانات و اندازهشان میتواند از حدود ۴۰۰٬۰۰۰ تا ۸۰۰٬۰۰۰ تومان برای هر شب باشد. مثلاً اقامتگاههایی نظیر عمارت نخلی یا سرای سفیر جزو محبوبترین بومگردیهای اصفهان هستند که حیاط با صفا و دکوراسیون سنتی دارند.
- گزینههای ارزانتر: اگر کاملاً اقتصادی سفر میکنید، مسافرخانهها، مهمانپذیرها و هاستلها در اصفهان با قیمتهای بسیار ارزانتر هم یافت میشوند. هزینه تخت در هاستل یا اتاق ساده در مهمانپذیر میتواند شبی ۲۰۰٬۰۰۰ تا ۳۰۰٬۰۰۰ تومان باشد. البته امکانات این اماکن حداقلی است (مثلاً ممکن است حمام و سرویس بهداشتی مشترک باشد)، اما برای صرفهجویی در هزینه کاملاً مناسباند. برخی هاستلهای جدیدتر در اصفهان فضای تمیز و دوستانهای دارند و برای کولهگردها (بکپکرها) ایدهآلاند.
چند نکته در مورد هزینه اقامت: در فصلهای کمگردشگر (تابستان گرم یا زمستان سرد) حتی هتلهای خوب تخفیفات چشمگیری دارند و میتوانید با هزینه مناسبتری در آنها اقامت کنید. همچنین اگر سفر شما در ایام شلوغ مثل نوروز یا تعطیلات رسمی است، بهتر است زودتر هتل رزرو کنید، چون هم قیمتها بالاتر میرود و هم امکان پر شدن ظرفیت وجود دارد.
هزینه خورد و خوراک و رستورانها
خوشبختانه در اصفهان گزینههای غذایی برای هر بودجهای پیدا میشود. از دکههای خیابانی و فستفودهای ارزان گرفته تا رستورانهای مجلل سنتی، همه آماده پذیرایی از شما هستند. متوسط هزینهی خوردوخوراک روزانه به ترجیحات شما بستگی دارد:
- اگر اهل صرفهجویی باشید، میتوانید با خرید نان تازه و پنیر محلی برای صبحانه (چند هزار تومان)، غذای خیابانی یا فستفود برای نهار (مثلاً فلافل و سمبوسه در حدود ۳۰-۵۰ هزار تومان هر عدد) و یک کاسه آش یا بریانی ارزان برای شام، روزی با کمتر از ۱۵۰ هزار تومان هم شکم خود را سیر کنید. بسیاری از اقامتگاهها صبحانه را رایگان ارائه میکنند که در هزینه صرفهجویی میشود.
- یک سطح بالاتر، در رستورانهای معمولی و سنتی، قیمت هر پرس غذا اکنون (پاییز ۱۴۰۴) از حدود ۲۰۰٬۰۰۰ تومان تا ۵۰۰٬۰۰۰ تومان متغیر است. مثلاً یک پرس چلوکباب کوبیده ممکن است ~۲۵۰ هزار تومان باشد، جوجهکباب ~۳۰۰ هزار تومان، خورشهای محلی ~۲۰۰ هزار تومان، و غذاهای اعیانیتر یا دریایی تا ~۵۰۰ هزار تومان هم برسد. نوشیدنی و سالاد نیز هر کدام ~۵۰-۱۰۰ هزار تومان اضافه میشود. در مجموع، اگر روزانه یک وعده را مفصل و بقیه را سبک بخورید، بودجهی ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان برای هر نفر در روز کافی خواهد بود.
- در رستورانهای گران و توریستی مثل بعضی رستورانهای هتل عباسی یا رستورانهای مجلل ایرانی، ممکن است قیمت هر پرس غذا به ۷۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان هم برسد. مثلاً غذاهای خاص یا بشقابهای مخلوط در این مکانها قیمت بالایی دارند و هزینه یک وعده کامل با پیشغذا و دسر برای هر نفر میتواند از ۱ میلیون تومان فراتر رود. این گزینه را بیشتر کسانی انتخاب میکنند که یک شب بهیادماندنی را در فضایی تاریخی میخواهند تجربه کنند.
نکته جذاب خوراکی در اصفهان، امتحان کردن غذاهای سنتی است که ممکن است در شهرهای دیگر کمتر پیدا شوند. خوراک بریانی (که ظهرها در بریانیفروشیها طبخ میشود) نسبتاً ارزان و بسیار سیرکننده است. یک پرس بریان اصیل اصفهانی قیمتی حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان دارد و با نان سنگک تازه، سبزی و دوغ سرو میشود. حلیم بادمجان هم یک غذای محلی لذیذ است که قیمتش مشابه قیمت خورشهاست. خورش ماست را هم حتماً به عنوان دسر یا پیشغذا امتحان کنید؛ کاسههای کوچک خورش ماست در رستورانهای سنتی حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان قیمت دارند.
به طور کلی هزینه غذا در اصفهان نسبت به تهران اندکی کمتر است. اگر چندان اهل ریختوپاش غذایی نیستید، با روزی ۳۰۰-۴۰۰ هزار تومان میتوانید در رستورانهای تمیز و باکیفیت غذای کافی بخورید. در ضمن، در بازار بزرگ و مراکز خرید اغلب فودکورت یا رستورانهای خودمانی با قیمتهای مناسب وجود دارد که برای ناهار گزینه خوبی هستند. آب معدنی در اصفهان (نیم لیتری) حدود ۱۰ هزار تومان و نوشابه ۱۵-۲۰ هزار تومان است. انعام دادن در رستورانها اختیاری است ولی اگر از سرویس رضایت داشتید حدود ۵-۱۰٪ مبلغ صورتحساب انعام مرسوم است.
هزینه ورودی و بلیط جاهای دیدنی
بسیاری از جاذبههای گردشگری اصفهان دارای بلیط ورودی با قیمت مناسب هستند. هزینه ورودی برای اتباع ایرانی معمولاً کمتر از گردشگران خارجی است. در سال ۱۴۰۴ بهای بلیط اغلب اماکن برای گردشگران داخلی در بازه ۱۵٬۰۰۰ تا ۵۰٬۰۰۰ تومان بوده است. به عنوان مثال:
- ورودی مسجد امام و مسجد شیخ لطفالله تقریباً ۲۰–۳۰ هزار تومان،
- ورودی کاخ عالیقاپو حدود ۴۰ هزار تومان،
- ورودی کاخ چهلستون حدود ۳۰ هزار تومان،
- ورودی کلیسای وانک (همراه موزه) حدود ۵۰ هزار تومان،
- ورودی منارجنبان حدود ۲۰ هزار تومان،
- ورودی باغ پرندگان ~۳۰ هزار تومان، آکواریوم ~۱۲۰ هزار تومان (به دلیل خصوصی بودن گرانتر است)، تلهکابین صفه ~۸۰ هزار تومان رفت و برگشت.
اکثر موزهها و خانههای تاریخی اصفهان هم ورودیهای ناچیزی حدود ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان دارند. بازدید از پلها، میدان نقش جهان، بازارها و پارکها رایگان است.همچنین سوار شدن بر درشکه دور میدان نقش جهان هزینهای در حدود ۱۰۰ هزار تومان برای هر نفر دارد که یک تفریح دلپذیر سنتی بهشمار میآید.
اگر قصد دارید از جاذبههای متعددی دیدن کنید، مجموع هزینه ورودیها میتواند قابل توجه شود. برای صرفهجویی، برخی مکانها طرح بلیطهای تجمیعی ارائه میدهند؛ مثلاً یک بلیط مشترک برای چند موزه. هرچند این موارد در اصفهان محدود است. در کل، پیشنهاد میکنیم مبلغی را بابت ورودی کنار بگذارید (مثلاً حدود ۲۰۰-۳۰۰ هزار تومان برای هر نفر جهت چندین بازدید). برای کودکان و دانشآموزان معمولاً تخفیف یا رایگان بودن ورودی وجود دارد، کارت دانشجویی هم گاهی شامل تخفیف میشود.
توجه:
ارقام بالا تخمینی و میانگین هستند و ممکن است در زمان سفر شما تغییر کرده باشند. برای اطمینان، آخرین قیمتها را هنگام تهیه بلیط جویا شوید.
سفر ارزان به اصفهان
اگر محدودیت بودجه دارید، برای کاهش هزینهها چند توصیه ساده را به کار ببندید: در فصل خلوت (زمستان یا آخر تابستان) به اصفهان سفر کنید که هم هزینه اقامت کمتر شود و هم شهر خلوتتر باشد. از رستورانها و اغذیهفروشیهای محلی غذا بخرید تا هزینه خورد و خوراک پایین بماند. برای جابهجایی داخل شهر حتیالامکان از اتوبوس و مترو استفاده کنید. بسیاری از بهترین جاذبههای اصفهان (مثل قدمزدن در چهارباغ یا تماشای مردم در میدان نقش جهان) رایگان است، پس از این تفریحات بهره ببرید. در نهایت، لزومی ندارد برای اقامت حتماً هتل گران رزرو کنید؛ یک اقامتگاه ارزان تمیز میتواند همان میزان لذت سفر را تضمین کند.
غذاهای محلی و رستورانهای معروف اصفهان
سفر به اصفهان بدون چشیدن طعم غذاها و شیرینیهای منحصر به فرد آن کامل نمیشود. تنوع خوراکیهای اصفهان زیاد است؛ از غذاهای سنتی دلچسب گرفته تا دسرهای شیرین مخصوص. در این بخش ابتدا به چند غذای اصفهانی معروف که حتماً باید امتحان کنید اشاره میکنیم، سپس تعدادی از بهترین رستورانها برای خوردن بریانی و خورش ماست را معرفی خواهیم کرد.
کدام غذاهای اصفهانی را باید امتحان کرد؟
- بریانی (بریون): معروفترین غذای اصفهان که آوازه ملی دارد. بریانی یک کباب تابهای از گوشت گردن و شش گوسفند است که چرخکرده و پخته میشود و روی نان سنگک سرو میگردد. روی آن را با دارچین و خلال بادام تزئین میکنند و همراه با آبگوشت ساده (آب گوشت گرفتهشده) میل مینمایند. بریان بسیار چرب و مقوی است و معمولاً به عنوان نهار خورده میشود. طعم متفاوت بریانی اصیل اصفهان را نباید از دست داد؛ این غذا را با سبزی خوردن، پیاز و دوغ محلی نوش جان کنید تا لذت آن کامل شود.
- خورش ماست: بر خلاف اسمش، خورش ماست یک غذای اصلی نیست بلکه دسر سرد شیرین اصفهانی است که رنگ زرد زیبایی دارد. مواد تشکیلدهنده آن ماست چکیده، گوشت گردن کوبیدهشده، شکر، زعفران و خلال بادام و پسته است. حاصل ترکیب این مواد، کرمی لرزان شبیه به فرنی غلیظ میشود که مزهای شیرین و بویی از زعفران و گلاب دارد. خورش ماست را معمولاً در کاسههای کوچک سرو میکنند. ممکن است ترکیب ماست و گوشت در نگاه اول عجیب بهنظر برسد اما پس از مزهکردن متوجه خواهید شد که چه دسر لذیذی است. بهترین خورش ماست را معمولاً در رستورانهای سنتی درجهیک اصفهان میتوانید پیدا کنید.
- حلیم بادمجان: یکی دیگر از غذاهای سنتی محبوب اصفهان که شبیه حلیم است اما کاملاً طعم متفاوتی دارد. مواد اصلی حلیم بادمجان عبارتند از گوشت گوسفند، بادمجان، عدس یا لوبیا سفید، نعناع داغ، کشک و ادویه. ترکیب این مواد پس از پخت طولانی و کوبیدن، به شکل حلیمی کشدار در میآید که روی آن را با روغن نعناع و پیاز داغ تزئین میکنند. حلیم بادمجان را با نان میل میکنند و میتواند به عنوان پیشغذا یا شام سبک سرو شود. این غذا بسیار مقوی و خوشمزه است و در اکثر رستورانهای سنتی اصفهان یافت میشود.
- آش شلهقلمکار اصفهانی: آش شلهقلمکار در شهرهای مختلف طبخ میشود ولی نسخه اصفهانی آن پرآوازه است. این آش شامل گوشت، حبوبات گوناگون (نخود، لوبیا، عدس)، گندم و سبزیجات معطر است که ساعتها میپزد تا همه مواد کاملاً له شوند. حاصل کار آشی بسیار غلیظ و پرانرژی است که اغلب در مناسبتهای مذهبی به صورت نذری پخته و توزیع میشود. اگر در سفر خود به چنین مراسمی برخورد کردید، حتماً طعم آش شلهقلمکار اصفهان را امتحان کنید.
- گز و پولکی: هرچند گز و پولکی بیشتر در دسته شیرینی و سوغاتی قرار میگیرند تا غذای محلی، اما نمیتوان از خوراکیهای اصفهان صحبت کرد و نام آنها را نیاورد. گز مشهورترین شیرینی اصفهان است که از ترکیب انگبین، سفیده تخممرغ و خلال پسته یا بادام تهیه میشود. پولکی نیز نوعی آبنبات نازک دیسکیشکل از شکر کاراملی است که اغلب طعمهایی چون زعفرانی یا نارگیلی دارد. گز و پولکی را معمولاً همراه چای میل میکنند و پایانبخش خوبی برای یک وعده غذایی در اصفهان هستند.
بهترین رستورانهای بریانی و خورشت ماست
پیدا کردن غذاهای محلی در اصفهان کار دشواری نیست؛ تقریباً در هر محلهای رستورانی پیدا میکنید که بریانی یا حلیم بادمجان سرو کند. اما بعضی مکانها به خاطر کیفیت و قدمتشان شهره خاص و عام شدهاند. در اینجا چند مورد از معروفترین بریانیفروشیها و رستورانهای سنتی اصفهان را نام میبریم:
- بریانی اعظم: نام بریانی اعظم با اصفهان گره خورده است. بریانی اعظم یکی از قدیمیترین بریانیپزیهای شهر است که چند شعبه در نقاط مختلف دارد. شعبه اصلی بریانی اعظم در ابتدای چهارباغ پایین (دروازه دولت) واقع شده و ظهرها صف طولانی مشتریان گواه محبوبیت آن است. بریانهای این رستوران چرب و لذیذ بوده و همراه با یک کاسه آبگوشت و نان سنگک داغ سرو میشوند. اگر میخواهید بریان اصیل اصفهان را بچشید، حتماً سری به بریانی اعظم بزنید.
- بریانی حاج محمود شفاعت: خیلی از اصفهانیها معتقدند عطر بریان حاج محمود چیز دیگری است. بریانی حاج محمود شفاعت (یا شرافت) دارای دو شعبه در شهر است. یکی در محله شهشهان (نزدیک مسجد جامع) و دیگری حوالی میدان امام علی. فضای این بریانیفروشیها ساده است و غذا را معمولاً روی میزهای اشتراکی میل میکنند، اما کیفیت بریانها عالی و قیمت آنها مناسب است. اگر اقامتتان در مرکز شهر است، احتمالاً به یکی از شعب حاج محمود نزدیک خواهید بود.
- بریانی ریحون: یک بریانیپزی مطرح دیگر که در خیابان بزرگمهر قرار دارد. بریانی ریحون به داشتن طعم متعادل (نه خیلی چرب) مشهور است و بسیاری از اهالی اصفهان برای تنوع هم که شده گاهی به جای اعظم و حاج محمود، به ریحون سر میزنند. در کنار بریان، این رستوران آش شلهقلمکار و خوراک کلهپاچه نیز سرو میکند.
- رستوران شهرزاد: اگر به دنبال یک رستوران سنتی همهچیزتمام با منوی کامل از غذاهای اصفهانی هستید، شهرزاد گزینه ایدهآلی است. رستوران شهرزاد در خیابان چهارباغ عباسی (نزدیک سیوسهپل) واقع شده و فضای داخلی بسیار زیبایی با کاشیکاری و نقاشی ایرانی دارد. اینجا میتوانید انواع غذاهای ایرانی را سفارش دهید، اما خورش ماست شهرزاد به شکل ویژه توصیه میشود. همچنین بریان، حلیم بادمجان و دیگر خوراکیهای محلی نیز با کیفیت بالا در شهرزاد طبخ میشود. البته قیمتها کمی بالاتر از متوسط است، ولی تجربه حضور در چنین فضایی ارزشش را دارد.
- رستورانهای هتل عباسی: هتل عباسی قدیمیترین هتل اصفهان است که خود یک جاذبه تاریخی به شمار میآید. در چندین تالار و رستوران این هتل (مانند رستوران چهلستون و تالار صبحانهخوری) غذاهای سنتی اصفهان سرو میشود. خورش ماست هتل عباسی بسیار معروف است و گردشگران خارجی هم اغلب آن را میپسندند. محیط باغ مانند هتل عباسی هنگام صرف غذا حس شاهانهای به مهمان میدهد. اگرچه قیمت منو بالا است، اما حتی صرف یک میانوعده یا چای در چایخانه این هتل خاطرهانگیز خواهد بود.
- سایر رستورانهای پیشنهادی: اصفهان رستورانهای خوب کم ندارد. از دیگر گزینههای امتحانشده میتوان رستوران خوانگستر (شعبه سیتیسنتر) را نام برد که بریانی و کبابهای خوشمزهای دارد، یا رستوران هرمس در جلفا برای غذاهای فرنگی تلفیقی. برای صبحانه هم اگر هوس دیزی (آبگوشت) کردید، دیزیسراهای سنتی مثل دیزیسرای حاج عبدالله مکان جالبی هستند. در نهایت، پیشنهاد ما این است که طی سفر خود حداقل یک وعده بریانی و یک کاسه خورش ماست را در بهترین جاهای ممکن نوش جان کنید تا طعم واقعی عذاهای محلی اصفهان زیر زبانتان بماند.
سوغاتی و صنایع دستی اصفهان
از سفر به نصف جهان دست خالی برنگردید! اصفهان شهر هنرهای سنتی و سوغات رنگارنگ است. هنگام پرسه در بازارهای این شهر چشمتان به دهها قلم صنایع دستی ظریف و خوراکیهای خوشمزه خواهد افتاد که هر کدام یادگار خوبی از سفر شما میشوند. سوغات اصفهان را میتوان به دو بخش خوراکیها و صنایع دستی تقسیم کرد که در ادامه مهمترینهایشان را معرفی میکنیم.
سوغاتیهای خوراکی اصفهان
اصفهان تنقلات و شیرینیهای بینظیری دارد که مشهورترین آنها عبارتند از:
- گَز: شماره یکِ سوغات اصفهان، گز است. گز نوعی شیرینی سفیدرنگ است با بافتی نرم و طعم شیرین ملایم که از شهد انگبین تهیه میشود و داخل آن خلال پسته یا بادام فراوان دارد. گز اصل اصفهان عطر گلاب و هل میدهد و در دهان آب میشود. گز را معمولاً در جعبههای خاتم یا مقوایی زیبا بستهبندی میکنند و ماندگاری نسبتاً خوبی نیز دارد. برندهای معروف گز اصفهان (مثل کرمانی، مظفری، اشرافی) را میتوانید در بازار و فروشگاههای سطح شهر پیدا کنید.
- پولکی: بعد از گز، پولکی را باید نام برد که آبنبات سنتی اصفهان است. پولکی از کارامل شدن شکر به صورت ورقههای نازک تهیه میشود و معمولاً با خلال بادام یا کنجد تزئین میشود. انواع طعمدار آن (زعفرانی، لیموعمانی، نارگیلی و غیره) بسیار پرطرفدارند. پولکی به خاطر شیرینی کنترلشده و تردیاش، همراه چای بسیار میچسبد. یک بسته پولکی سبک و ارزان است و سوغات محبوبی برای دوستان و همکاران محسوب میشود.
- سوهان عسلی: شیرینی سنتی دیگری شبیه پولکی ولی ضخیمتر و پرمغزتر است. سوهان عسلی از مخلوط شکر کاراملی و عسل به همراه خلال بادام یا پسته درست میشود که پس از سرد شدن به صورت ورقههای نامنظم درمیآید. طعم شیرین و بافت تُرد سوهان عسلی هر کسی را وسوسه میکند. این شیرینی را در ظرف دربسته نگهداری کنید تا رطوبت نگیرد و نرم نشود.
- شیرینی کرکی (بهشتی): نوعی شیرینی خشک سنتی اصفهان است که از آرد برنج، آرد گندم، روغن، پودر قند و هل تهیه میشود. به خاطر بافت لطیف و نرمش به شیرینی «بهشتی» نیز معروف است که در دهان آب میشود. شیرینی کرکی ظاهری شبیه به نان برنجی کرمانشاهی دارد ولی طعم آن متفاوت است. این شیرینی برای پذیرایی عید نوروز در اصفهان بسیار پخته میشود و ماندگاری بالایی دارد.
- برشتوک: برشتوک سنتی اصفهان نوعی حلوا/شیرینی است که از آرد نخودچی، آرد گندم، روغن و شکر تهیه میشود. پس از تفت دادن آردها و مخلوط کردن با روغن و شکر، خمیری حاصل میشود که به صورت لقمهای یا لوزی برش میزنند. برشتوک بسیار مقوی و خوشطعم (با مزهی نخودچی) است و همراه چای یک میانوعده دلپذیر به حساب میآید. این شیرینی نیز مانند کرکی جزء سوغاتیهای پرطرفدار مخصوصاً در بین قدیمیترها است.
علاوه بر موارد بالا، از عرقیجات گیاهی کاشان (گلاب، عرق نسترن، عرق بهارنارنج و…) که در بازار اصفهان عرضه میشود نیز میتوان به عنوان سوغات نام برد. خشکبار (مثل گردو و بادام گزکرده)، بسکویت نُقل و حتی دوغ محلی پاستوریزهشده (دوغ آبعلی اصفهان!) نیز دیگر خوردنیهایی هستند که بعضی مسافران با خود میبرند. اما بدون شک گز و پولکی و شیرینیجاتی که ذکر شد در صدر لیست سوغات خوراکی نصف جهان قرار دارند.
صنایع دستی معروف اصفهان
هنر و صنایع دستی اصفهان شهرت جهانی دارد. ظرافت و زیبایی دستسازههای هنرمندان اصفهانی چیزی است که کمتر کسی میتواند در برابر آن مقاومت کند. در ادامه چند مورد از برجستهترین صنایع دستی این دیار را معرفی میکنیم:
- میناکاری: هنر میناکاری روی مس و طلا یکی از افتخارات اصفهان است. بشقابها، گلدانها و جعبههای میناکاریشده با نقوش اسلیمی و گلوبوته آبیرنگ، جلوه چشمنوازی دارند. میناکاری معمولاً روی مس انجام میشود و چندین مرحله حرارتدهی در کوره برای تثبیت رنگها دارد. یک پلاک یا بشقاب مینا میتواند یادگاری ارزشمندی از اصفهان باشد.
- خاتمکاری: خاتم هنر نشاندن مثلثهای کوچک چوب، استخوان و فلز به شکل طرحهای هندسی بر سطح اشیا (مثل جعبه، قاب عکس، تخته نرد) است. بهترین خاتم ایران متعلق به شیراز و اصفهان است. در بازار اصفهان انواع محصولات خاتمکاری (از قلمدان و گیره روسری گرفته تا مبلمان خاتم) عرضه میشود. هنگام خرید دقت کنید که کار ظریف و بدون فضای خالی باشد تا خاتم مرغوب نصیبتان شود.
- قلمزنی روی فلز: اصفهان مهد قلمزنی است. هنرمندان قلمزن با چکش و قلم مخصوص طرحهای برجسته زیبایی روی ظروف مسی، برنجی و نقرهای حک میکنند. بشقاب، گلدان، قاب قرآن، سینی، و حتی زیورآلات قلمزنیشده جزو سوغاتیهای لوکس اصفهان به شمار میروند. طرحها معمولاً شامل مجالس شاهنامه، گل و مرغ، و نقشهای اسلیمی است. قلمزنی مرغوب قیمت نسبتاً بالایی دارد ولی تا سالیان سال زینتبخش منزل شما خواهد بود.
- فیروزهکوبی: هنری جدیدتر که تلفیقی از مسگری و جواهرسازی است. در فیروزهکوبی قطعات ریز سنگ فیروزه نیشابور با ظرافت روی سطح ظروف یا زیورآلات مسی چسبانده و لاکاندود میشوند. حاصل کار، ظرفی است با زمینه مسی و لکههای آبی فیروزه که بسیار چشمنواز است. فیروزهکوبی را بیشتر روی گلدان، بشقاب، گیره کراوات و حتی زیورآلات کوچک میبینیم. این محصولات برای دکوراسیون یا هدیه بسیار شیک هستند.
- پارچههای قلمکار: هنر پارچه قلمکار از دوره صفوی در اصفهان رواج یافت. پارچههای پنبهای که با قالبهای چوبی نقشاندازی و رنگرزی میشوند و عمدتاً به عنوان سفره، رومیزی یا روتختی استفاده میگردند. طرحهای قلمکار معمولاً بتهجقه، گل و بوته یا نقوش شکار و بزم ایرانی است. قلمکار اصفهان در رنگهای مختلف (شایعتر قرمز و مشکی) تولید میشود و قیمتش نسبتاً مناسب است. حتماً یک سفره قلمکار اصیل به یادگار ببرید.
- محصولات مسی و برنجی: از گذشته اصفهان به داشتن ظروف مسی شهرت داشته است. در بازار مسگرها صدای چکش روی مس هنوز به گوش میرسد. انواع قابلمه، سینی، قوری و لیوان مسی (مخصوصاً با رویه قلعاندود) طرفداران خود را دارد و استفاده از آنها در آشپزخانه علاوه بر زیبایی، برای سلامتی نیز مفید است. همچنین سماورهای برنجی و آفتابه لگنهای تزیینی برنجی نیز به عنوان دکوریهای سنتی عرضه میشوند.
- سفال و سرامیک: در اصفهان (بهویژه شهر تاریخی نطنز و روستای کوزهکنان) سفالگری رونق داشته است. سفالینهها و کاشیهای فیروزهای رنگ با نقشهای سنتی را میتوانید در مغازههای صنایع دستی بیابید. اگر از موزه هنرهای تزئینی بازدید کنید، نمونههای نفیسی از سفال و کاشی قدیمی اصفهان را مشاهده خواهید کرد که الهامبخش هنرمندان امروزی است.
- چوب و منبتکاری: خاتم تنها هنر چوبی اصفهان نیست؛ منبتکاری (کندهکاری و نقشبری روی چوب) نیز رواج دارد. جعبههای چوبی منبتشده، رحل قرآن چوبی و مجسمههای ظریف را میتوانید به عنوان سوغات تهیه کنید. همچنین هنر معرق چوب (نکهکاری تکههای چوب رنگی روی تابلو) نیز در این شهر اساتیدی دارد.
از دیگر صنایع دستی اصفهان میتوان نگارگری و تذهیب (مینیاتورهای ظریف روی استخوان شتر یا تابلو)، پارچهبافی سنتی (مثل زریبافی و مخملبافی که البته بیشتر جنبه موزهای دارد)، زیلو (نوعی زیرانداز)، پوستدوزی و سوزندوزیهای سنتی را نام برد. واقعیت این است که ویترین مغازههای هنر اصفهان آنقدر متنوع و زیباست که هر سلیقهای را راضی میکند. حتی تماشای این همه اثر هنری در بازار نصف جهان، خود بخشی از لذت سفر شما خواهد بود.
در اصفهان کجا اقامت کنیم؟
انتخاب محل اقامت مناسب در سفر تأثیر زیادی بر کیفیت تجربه شما دارد. خوشبختانه اصفهان به عنوان یک شهر توریستی، در زمینه اقامت تنوع بالایی دارد. بسته به بودجه و سلیقه، گزینههای مختلفی پیش روی شماست:
هتلهای سنتی و بوتیک هتلها
اگر دوست دارید در فضایی اقامت داشته باشید که حالوهوای تاریخ و معماری اصفهان را از نزدیک لمس کنید، هتلهای سنتی بهترین انتخاب هستند. این هتلها معمولاً خانههای قدیمی بازسازیشده یا کاروانسراهای تاریخی هستند که با حفظ المانهای سنتی، به اقامتگاهی با امکانات مدرن تبدیل شدهاند. از جمله معروفترین هتلهای سنتی اصفهان:
- هتل عباسی (مهمانسرای شاه عباس): مشهورترین و مجللترین هتل سنتی ایران که در حقیقت کاروانسرایی مربوط به ۳۰۰ سال پیش است. باغ مرکزی با حوض و درختان کهن، تالارهای آینهکاریشده، اتاقهایی با چیدمان سنتی اما مجهز به امکانات روز، همگی هتل عباسی را به یک جاذبه گردشگری تبدیل کردهاند. بسیاری از گردشگران حتی اگر در آن اقامت نکنند، برای بازدید و صرف غذا به این هتل میروند. هتل عباسی ۵ ستاره است و هزینه اقامت در آن بالاست، اما تجربهای کمنظیر خواهد بود.
- هتل آسمان: هتل ۴ ستارهای که معماری مدرنتری دارد ولی به خاطر رستوران گردان مرتفعش با نمای ۳۶۰ درجه از شهر شناخته میشود. این هتل کنار زایندهرود (نزدیک سیوسهپل) قرار گرفته و ۹۳ اتاق دارد. اگرچه آسمان یک هتل سنتی به معنای کلاسیک نیست، اما میان هتلهای بزرگ اصفهان از محبوبیت برخوردار است. (در سالهای اخیر مشکلاتی بابت ایمنی سازه در آن مطرح شد که امیدواریم رفع شده باشد).
- هتل بخردی: یک خانه تاریخی دوره صفوی که تبدیل به بوتیکهتل شده است. این عمارت با اصالت، تنها چند اتاق دارد و حیاط مرکزی آن با حوض و گلکاری دلربا است. فضای اتاقها با وسایل عتیقه و تزئینات چوبی مزین شده. هتل بخردی برای کسانی که اقامت دنج و متفاوت میخواهند ایدهآل است (هرچند قیمت آن ارزان نیست).
- هتل عطار: خانهای قدیمی متعلق به دوره قاجار که پس از مرمت به هتل ۴ ستاره تبدیل شده است. این هتل ۱۲ سوئیت دارد و معماری آن با هنرهای اصفهانی (آینهکاری، کاشیکاری و گچبری) تزئین شده است. قرارگیری در بافت تاریخی (خیابان مسجد سید) و فضای سنتی، هتل عطار را محبوب گردشگران خارجی کرده است.
- سایر هتلهای سنتی:اصفهان چندین هتل سنتی و بوتیکهتل دیگر هم دارد؛ مانند سرای اردیبهشت، هتل خانه دوست، بوتیکهتل طلوع خورشید و غیره. ویژگی مشترک آنها اتاقهایی گرداگرد یک حیاط مرکزی با ایوانهای مزین و در و پنجرههای چوبی است که حس زندگی در یک خانه اصفهانی قدیمی را تداعی میکند. امکانات این هتلها معمولاً در حد یک هتل ۳ ستاره استاندارد است. اگر دنبال فضایی رمانتیک و آرام هستید، اقامت در یکی از این خانههای تاریخی تجربه لذتبخشی خواهد بود.
اقامتگاههای بومگردی در اصفهان
اقامتگاه بومگردی به اقامتگاهی گفته میشود که معمولاً توسط افراد محلی در خانههای سنتی اداره میشود و به مسافران امکان زندگی در فضای بومی را میدهد. در اصفهان هم چند اقامتگاه بومگردی وجود دارد، هرچند بیشتر اقامتگاههای بومگردی استان در حومه شهر یا شهرهای کوچکتر هستند. به عنوان مثال:
- عمارت نخلستان: اقامتگاه بومگردی کوچکی در باغی خارج از شهر اصفهان که ۴ اتاق با معماری سنتی دارد. محیطی ساکت با درختان میوه و حوض آب که برای فرار از شلوغی شهر عالیست.
- اقامتگاه آریو: یک اقامتگاه بومگردی داخل شهر (خیابان جهاد) که خانهای بازسازیشده با سبک سنتی است. اتاقهای تمیز دور حیاطی باصفا قرار گرفتهاند و میزبانان محلی با روی خوش از مهمانان پذیرایی میکنند. هزینه آن نسبت به هتلها کمتر است و برای جوانان یا گروههای دانشجویی مناسب مینماید.
- سرای سفیر: در محله جلفا یک اقامتگاه سنتی به همین نام وجود دارد که خانهای قدیمی با تزئینات هنری است. نزدیک بودن به دیدنیهای مرکز شهر و فضای گرم خانوادگی از مزایای آن است.
مزیت اقامتگاههای بومگردی، علاوه بر قیمت اقتصادیتر، در این است که شما را با سبک زندگی و فرهنگ مردم محل بیشتر آشنا میکنند. بسیاری از آنها غذاهای خانگی برای مهمانان مهیا میکنند یا برنامههایی مثل گشتهای روستایی دارند. البته سطح توقع خود را باید تنظیم کنید؛ امکانات ممکن است سادهتر از هتل باشد (مثلاً شاید حمام مشترک یا سرویس ایرانی باشد). اگر روحیه ماجراجو و اجتماعی دارید، بومگردیها انتخاب جالبی خواهند بود.
هتلهای ارزان و اقتصادی
علاوه بر هتلهای سنتی گرانقیمت و اقامتگاههای بومگردی، در اصفهان هتلها و مهمانپذیرهای اقتصادی زیادی هم فعال هستند. این گزینهها برای مسافرانی که میخواهند هزینه اقامت را پایین نگه دارند مناسب است. چند توصیه در این زمینه:
- هتلهای ۱ و ۲ ستاره متعددی در شهر وجود دارند که قیمت اتاق آنها نسبتاً پایین است و در عین حال امکانات پایه مثل تخت تمیز، حمام اختصاصی، تلویزیون و تهویه را ارائه میدهند. به عنوان مثال هتل سفیر (۳ ستاره) یا هتل پیروزی (۴ ستاره اقتصادی) گزینههای مقرونبهصرفهای هستند که موقعیت مرکزی دارند. هرچند درجه ۴ ستاره دارند، ولی قیمتشان در مقایسه با عباسی و کوثر خیلی مناسبتر است و خدمات خوبی هم دارند.
- هاستلها یا مهمانپذیرها (مهمانسرا) انتخاب ارزان بعدیاند. اگر تنها سفر میکنید یا جمع دوستانه دارید، هاستلها که خوابگاههای اشتراکی یا اتاقهای کوچک خصوصی با سرویس مشترک ارائه میکنند، بسیار اقتصادیاند. هاستل اصفهان، هاستلهاوزک و هاستل مهر از جمله گزینههای شناختهشده در سطح شهر هستند. خوابگاههای تمیز اینها مکانی هم برای آشنایی با سایر گردشگران است و حالوهوای جوانپسندی دارند.
- مسافرخانهها، که معمولاً توسط خانوادههای محلی اداره میشوند، در محلههای مختلف به چشم میخورند. تابلوهایی با عنوان “مسافرخانه” یا “مهمانپذیر” آنها را مشخص میکند. این مکانها خیلی لوکس نیستند اما اتاق خصوصی ارزان ارائه میکنند. مهمانپذیرهای اطراف میدان نقش جهان به دلیل دسترسی خوب، بین برخی مسافران پرطرفدارند. پیش از رزرو، اتاق را بازدید کنید تا از تمیزی و ایمنی مطمئن شوید.
- اجاره آپارتمان یا خانه روزانه نیز گزینه دیگری است. برخی مسافران ترجیح میدهند یک سوئیت مبله کرایه کنند. اگر گروه خانوادگی ۴-۵ نفره هستید، این کار میتواند از هتل بهصرفهتر باشد. سایتهای رزرو آنلاین (مثل جاباما یا میهمانشو) موارد متعددی از آپارتمانهای مبله در اصفهان لیست کردهاند که قیمتشان از شبی ۷۰۰-۸۰۰ هزار تومان به بالاست. مزیت اینها داشتن آشپزخانه و فضای بزرگتر است که برای خانوادهها مناسب است.
به طور خلاصه، برای اقامت ارزان در اصفهان نگران نباشید؛ بهجز هتلهای مجلل و اقامتگاههای بومگردی، مسافرخانهها، هتلآپارتمانها و هاستلهای متعددی هم در شهر وجود دارند. فقط کافیست در انتخاب خود دقت کنید و نظرات مسافران قبلی را (در سایتهای رزرو هتل) بخوانید.
نکات مهم و کاربردی برای سفر به اصفهان
در پایان، بد نیست به چند نکته کلیدی و راهنمای عملی اشاره کنیم که سفر شما را به اصفهان آسانتر و لذتبخشتر میکنند:
پوشش و آداب اجتماعی مردم اصفهان
اصفهان یک شهر مذهبی-سنتی محسوب میشود، بنابراین بهتر است در بازدید از اماکن مذهبی (مساجد و کلیساها) پوشش مناسب داشته باشید. برای خانمها همراه داشتن یک روسری بزرگ برای ورود به مسجد یا کلیسا (جهت پوشاندن بدن) توصیه میشود. مردم اصفهان به مهماننوازی شهرهاند؛ اگر مسیر را پرسیدید یا کمکی خواستید، با روی گشاده پاسخ خواهید گرفت. شما هم احترام متقابل و لبخند را فراموش نکنید.
حملونقل درونشهری در اصفهان
سیستم حملونقل عمومی اصفهان شامل مترو، اتوبوسهای شهری، تاکسی و تاکسیهای اینترنتی است. متروی اصفهان در حال توسعه است و فعلاً یک خط فعال دارد که شمال را به جنوب شهر وصل میکند (از ایستگاه قدس در شمال تا ایستگاه صفه در جنوب). اتوبوسهای شهری و بهویژه خطوط BRT (اتوبوسهای تندرو) با قیمت ارزان شما را به بسیاری از نقاط مهم میرسانند. برای استفاده از اتوبوس نیاز به تهیه کارت بلیط الکترونیک دارید که در باجههای مخصوص قابل خرید و شارژ است. تاکسیهای خطی و گردشی زیادی هم در شهر هستند؛ کرایه تاکسی نسبت به اتوبوس و مترو بالاتر ولی برای چند مسیر ضروری بد نیست. راحتترین راه حملونقل، استفاده از اپلیکیشنهای درخواست خودرو (اسنپ و تپسی) است که در اصفهان بسیار رایجاند و قیمتهایشان معقول است. فقط توجه کنید ساعتهای اوج ترافیک (تقریباً ۵ تا ۸ عصر) بعضی مسیرهای مرکز شهر پرترافیک میشود؛ برنامهریزی بازدیدهای خود را طوری انجام دهید که کمتر در ترافیک بمانید.
آلودگی هوا اصفهان
متأسفانه در پاییز و زمستان، اصفهان گاهی با مشکل آلودگی هوا و وارونگی دما مواجه میشود. اگر در روزهای آلوده به شهر سفر کردید، فعالیت سنگین در فضای باز را کاهش دهید و در صورت حساسیت، ماسک به همراه داشته باشید. هوای پاک صبح زود یا پس از بارندگی بهترین فرصت برای گردش در شهر است.
ساعات کاری بازدید از اماکن دیدنی اصفهان
بیشتر بناهای تاریخی و موزههای اصفهان از ساعت حدود ۹ صبح تا ۵ یا ۶ عصر برای بازدید باز هستند. بعضی (مثل چهلستون یا سیوسهپل) تا غروب هم بازند. حتماً زمانبندی کنید تا قبل از پایان ساعت کار به محل برسید. اکثر اماکن در روزهای تعطیل رسمی نیز فعالاند، مگر موارد خاص. ضمناً مساجد تاریخی هنگام اقامه نماز ممکن است برای بازدید عمومی موقتاً بسته شوند یا بخشهایی اختصاص به نمازگزاران داشته باشد، این موضوع را در نظر داشته باشید.
پرداخت و پول نقد
در اصفهان تقریباً همه جا دستگاه کارتخوان وجود دارد؛ از هتل و رستوران گرفته تا مغازههای بازار. بنابراین نیاز نیست پول نقد زیادی همراه داشته باشید. اما همیشه مقداری پول خرد (اسکناسهای پنج و ده هزار تومانی) برای کرایه تاکسی، خریدهای خیلی جزئی یا انعام دم دست داشته باشید. صرافیهای معتبری نیز در خیابان سپه و چهارراه تختی وجود دارند که تبدیل ارز انجام میدهند.
بهترین سوغات اصفهان را از کجا بخریم؟
برای خرید سوغات و صنایع دستی سعی کنید مستقیم از تولیدکنندگان یا فروشگاههای معتبر خرید کنید تا هم قیمت مناسبتری بگیرید و هم از اصالت کالا مطمئن باشید. مثلاً برای خرید گز، فروشگاههای برندهای معروف یا بازارچه گز خیابان عبدالرزاق انتخاب خوبیست. برای صنایع دستی هم بازار قیصریه و میدان نقش جهان تنوع بیشتری دارد، ولی قیمت در کارگاههای خیابان چهارباغ یا محله جلفا گاهی بهتر است. در هر حال، مقایسه قیمت و چانهزنی را فراموش نکنید.
عکاسی در اصفهان
اصفهان بسیار فتوجنیک است! حتماً دوربین یا گوشی با حافظه خالی همراه داشته باشید که لحظات ناب را ثبت کنید. در برخی اماکن (مثل داخل کلیسا وانک یا موزهها) ممکن است عکاسی با فلاش ممنوع باشد؛ به تابلوهای راهنما دقت کنید. بهترین زمان عکاسی در میدان نقش جهان، اوایل صبح (برای نور نرم) و غروب (برای نور طلایی) است. شبها هم پلهای تاریخی و سیمای شهر برای عکاسی نوری فوقالعادهاند.
شمارههای اضطراری و ضروری
در سفر همیشه ممکن است شرایط پیشبینینشده پیش بیاید. خوب است که فهرست کوتاهی از شماره تماسهای ضروری را در تلفن همراه یا یادداشت خود داشته باشید. مهمترین شمارههای اضطراری (که در سراسر ایران یکسان هستند و در اصفهان نیز کاربرد دارند) عبارتند از:
- پلیس (فوریتهای پلیسی): ۱۱۰ – برای گزارش هرگونه موارد امنیتی، مزاحمت یا نیاز به حضور پلیس.
- اورژانس پزشکی: ۱۱۵ – در صورت نیاز به آمبولانس یا فوریتهای درمانی.
- آتشنشانی: ۱۲۵ – برای گزارش آتشسوزی، حوادث و درخواست امداد آتشنشانی.
- اورژانس اجتماعی: ۱۲۳ – برای کمک در موارد اورژانس مرتبط با آسیبهای اجتماعی (خشونت خانگی، کودکان بیسرپرست و …).
- راهنمای وضعیت راهها: ۱۴۱ – سامانه گویای مرکز مدیریت راهها که وضعیت ترافیک جادهها و شرایط جوی مسیرهای بینشهری را اعلام میکند.
- ستاد مرکزی سفر (اطلاعات گردشگری): ۰۹۶۲۹ – شماره ملی اطلاعات گردشگری ایران که در ایام نوروز و تعطیلات پاسخگوی سوالات مسافران، شکایات و حتی امداد خودرو است. ممکن است اپراتورهای این سامانه در بقیه ایام سال نیز راهنماییهایی ارائه دهند.
- کد شهر اصفهان: ۰۳۱ – در صورتی که نیاز داشتید با تلفن ثابت شهری تماس بگیرید (مثلاً هتل یا ترمینال)، از خارج اصفهان باید ابتدا ۰۳۱ را شمارهگیری کنید.
همچنین خوب است آدرس و تلفن محل اقامت خود (هتل یا اقامتگاه) را همیشه همراه داشته باشید تا در صورت نیاز از مردم کمک بگیرید. شماره تلفنهای دفاتر گردشگری یا مدیر تور (اگر با تور هستید) را نیز دم دست نگه دارید.
برای سفر به اصفهان به چند روز زمان نیاز داریم؟
مدت زمان اقامت در اصفهان کاملاً بستگی به علایق شما دارد. این شهر آنقدر جاذبه و دیدنی دارد که حتی یک هفته هم میتوانید هر روز جای جدیدی کشف کنید. با این حال، بسیاری از مسافران برای اولین سفر خود ۲ تا ۵ روز را کافی میدانند. در ادامه، دو برنامه سفر پیشنهادی برای بازدید از مهمترین جاذبههای اصفهان ارائه میشود؛ یکی برای سفر کوتاهتر (۲ تا ۳ روزه) و دیگری برای سفر طولانیتر (۴ تا ۵ روزه).
برنامه سفر پیشنهادی برای ۲ تا ۳ روز
اگر ۲ یا ۳ روز بیشتر زمان ندارید، باید سراغ مشهورترین جاذبههای اصفهان بروید. در این مدت کوتاه، میتوانید بخش زیادی از دیدنیهای مرکز شهر را پوشش دهید:
- روز اول: بازدید خود را از قلب تاریخی اصفهان آغاز کنید. صبح را در میدان نقش جهان بگذرانید؛ از مسجد امام (شاه) و مسجد شیخ لطفالله با کاشیکاریهای خیرهکنندهشان دیدن کنید، سپس به عمارت عالیقاپو بروید و از ایوان آن نمای میدان را تماشا کنید. ظهر را در یکی از رستورانهای سنتی اطراف میدان نهار بخورید. بعدازظهر به بازار بزرگ قیصریه سر بزنید و ضمن خرید صنایع دستی و سوغات، از فضای تاریخی بازار لذت ببرید. عصر را به کاخ چهلستون اختصاص دهید که با باغ زیبا و تالار آینه، شما را به دوران صفوی میبرد. شبهنگام، حتماً برای تماشای سیوسهپل و پل خواجو بروید؛ نورپردازی و انعکاس آنها در زایندهرود (در صورت جاری بودن آب) بسیار تماشایی است.
- روز دوم: صبح روز دوم را در محلهی زیبای جلفا سپری کنید. از کلیسای وانک و موزه آن بازدید کنید تا با تاریخ ارامنه اصفهان آشنا شوید. در کوچههای سنگفرششدهی جلفا قدم بزنید و در یکی از کافههای دنج محله یک فنجان قهوه یا چای بنوشید. سپس میتوانید به محله چهارباغ برگردید و از مدرسه چهارباغ (مدرسه سلطانی) و بازار هنر دیدن کنید. ظهر را در رستوران معروف شهرزاد در خیابان عباسآباد نهار میل کنید. عصرِ روز دوم زمان خوبی برای دیدن مسجد جامع عتیق (مسجد جامع اصفهان) است که گنجینهای از معماری دورههای مختلف تاریخی است. پس از آن اگر علاقهمند باشید، سری به موزه موسیقی اصفهان بزنید و با سازهای سنتی و موسیقی اصیل این دیار آشنا شوید. شب دوم را میتوانید به گشتوگذار در خیابان چهارباغ عباسی و خرید در فروشگاهها و مراکز خرید مرکزی شهر بگذرانید.
- روز سوم: در صورت داشتن روز سوم، میتوانید اندکی از بافت مرکزی فاصله بگیرید. صبح روز سوم را به تفریحات و جاذبههای طبیعی اختصاص دهید: به بوستان جنگلی ناژوان در حاشیه شهر بروید؛ از باغ پرندگان و آکواریوم اصفهان (واقع در پارک ناژوان) دیدن کنید و از هوای آزاد لذت ببرید. برای نهار به شهر بازگردید و یکی دیگر از غذاهای محلی اصفهان را امتحان کنید. بعد از ظهر روز سوم میتوانید از کوه صفه دیدن کنید؛ با تلهکابین به بالای کوه بروید و نمای پانورامای شهر را تماشا کنید. در مجتمع تفریحی صفه امکاناتی نظیر شهربازی کوچک، بولینگ و رستوران هم وجود دارد. شب آخر سفر را نیز با قدمزدن در بافت تاریخی یا خرید سوغات دقیقه آخری از مراکز خرید سپری کنید.
برنامه سفر پیشنهادی برای ۴ تا ۵ روزه به اصفهان
اگر ۴ یا ۵ روز برای اصفهان وقت دارید، میتوانید با آرامش و عمق بیشتری از شهر لذت ببرید و حتی گشتی به اطراف شهر بزنید:
- روزهای ۱ و ۲: برنامه پیشنهادی روز اول و دوم را که در بالا گفته شد، اجرا کنید تا مهمترین آثار تاریخی مرکز شهر و محله جلفا را ببینید. با این تفاوت که میتوانید با خیال راحتتر در هر مکان وقت بگذرانید و مثلاً ظهرها استراحت کوتاهی در هتل داشته باشید.
- روز سوم: در روز سوم به سراغ جاذبههای کمتر شناختهشده بروید. میتوانید از محله قدیمی تختفولاد دیدن کنید که گورستان تاریخی و چند بنای زیارتی و آرامگاه علما را در خود دارد. یا از خانههای تاریخی اصفهان مثل خانه مشیرالملک و خانه دهدشتی که به موزه یا گالری تبدیل شدهاند بازدید کنید. گزینه دیگر بازدید از موزه هنرهای تزئینی (عمارت رکیبخانه) یا موزه حمام علیقلیآقا است تا با جنبههای متفاوت تاریخ و فرهنگ اصفهان آشنا شوید. عصر روز سوم را میتوانید در یکی از پارکهای شهر مثل پارک صفه یا پارک آزادی استراحت کنید یا به خرید اختصاص دهید.
- روز چهارم: این روز را به اطراف اصفهان بروید. یکی از پیشنهادها سفر به شهرستان زیبای نجفآباد (در ۳۰ کیلومتری غرب اصفهان) است که باغهای گردو و خانههای تاریخی دارد. یا میتوانید روستای تاریخی ابیانه (در استان اصفهان، حدود ۱٫۵ ساعت فاصله) را در یک تور یکروزه ببینید. اگر به کویر علاقه دارید، کویر ورزنه در ۱۱۰ کیلومتری اصفهان انتخاب فوقالعادهای است؛ صبح به سمت ورزنه بروید و از تپههای شنی و چشمانداز کویر لذت ببرید و غروب به اصفهان برگردید.
- روز پنجم: در روز آخر، فرصت دارید جاهایی را که ندیدهاید تکمیل کنید یا مجدداً به مکان دلخواهتان بروید. میتوانید بازار اصفهان را برای خرید سوغاتی زیرورو کنید؛ به بازار قیصریه برگردید یا سری به مرکز خرید سیتیسنتر (بزرگترین مرکز خرید شهر) بزنید. همچنین بازدید از محله ارمنینشین جلفا در یک زمان خلوتتر یا سر زدن به پلهای تاریخی در نور روز از دیگر گزینههاست. در نهایت با یک برنامهریزی منعطف و صرف کمی وقت برای نشستن در کافهها یا کنار زایندهرود، حالوهوای شهر را عمیقتر حس خواهید کرد.
توجه:
برنامههای پیشنهادی بالا نسبی هستند. بسته به سرعت بازدید شما و ساعت کاری اماکن، ممکن است برخی موارد در یک روز نگنجد یا برعکس زمان اضافه بیاورید. پس بهترین کار این است که فهرست علاقهمندیهای خود را اولویتبندی کنید.
جمع بندی
در نهایت، اصفهان شهری است که هر گردشگر بسته به علایق خود میتواند گوشه متفاوتی از آن را کشف کند. چه شیفته تاریخ و معماری باشید، چه دنبال تفریحات خانوادگی یا خرید و شکمگردی – سفر به اصفهان شما را ناامید نخواهد کرد. با برنامهریزی مناسب و استفاده از راهنمای ارائهشده، سفری بهیادماندنی در پیش خواهید داشت.


